Κάθε τι υπακούει στη δική του εσωτερική λογική. Το έγκλημα επίσης. Δεν υπάρχει «παράλογο» έγκλημα, υπάρχει έγκλημα που υπακούει σε μια λογική που είναι ξένη ως προς τη δική μας - αυτή που, τέλος πάντων, έχουμε αποδεχτεί ν' ακολουθούμε.
Το πενταπλό έγκλημα στο χωριό της Αιτωλοακαρνανίας δεν είναι παράλογο. Ο χαρακτήρας του μάλιστα είναι παραπλήσιος με το αρχετυπικό έγκλημα του Κάιν: είναι δηλαδή κοινωνικός - ταξικός και όχι ψυχολογικός (κι ας λένε ό,τι θέλουν οι «ειδικοί»). Η σύγκρουση βοσκών - κυνηγών που οδήγησε στην πενταπλό φονικό ήταν σύγκρουση κοινωνικών ομάδων (τάξεων αν θέλετε) με αντιτιθέμενα συμφέροντα. Και η σύγκρουση αυτή λαμβάνει χώρα σε δύο επίπεδα.
Στο πρώτο, ας πούμε το μυθολογικό επίπεδο, είναι οι βοσκοί - καλλιεργητές που περιφρουρούν το βιός τους (η λέξη «βιός» είναι παραφθορά της λέξης «βίος», δηλαδή, «ζωή») απέναντι στην εισβολή των τροφοσυλλεκτών - κυνηγών. Ανάλογα εγκλήματα θα ήταν ρουτίνα την εποχή που η ανθρωπότητα προσπαθούσε να βγει από τη βαρβαρότητα και να δημιουργήσει πολιτισμό - έστω και δια του αφανισμού των πρωτόγονων μορφών οργάνωνσης.
Στο δεύτερο επίπεδο, ας πούμε το ιστορικό, όπου το κυνήγι επιζεί αταβιστικά στις καπιταλιστικές κοινωνίες ως μορφή διασκέδασης, οι βοσκοί - καλλιεργητές, που ανήκουν σε προκαπιταλιστικές μορφές οργάνωσης της κοινωνίας, βλέπουν στους μικροαστούς που βγήκαν για κυνήγι μια απειλή όχι μόνο για το βιός τους αλλά και για την ίδια της κοινωνική - ταξική υπόστασή τους, γι' αυτό και τους δολοφονούν «δι' ασήμαντον αφορμήν».
Εν πάση περιπτώσει, ο δολοφόνος είναι μορφή που βγαίνει κατ' ευθείαν από το παρελθόν, από την μυθική προϊστορία της κοινωνικής οργάνωσης, γι' αυτό και το έγκλημά του μας φαίνεται αδιανόητο. Ίσως αν περιοριζόταν να τους απειλήσει ή να τους ξυλοκοπήσει να έβρισκε πολλούς που να δικαιολογούσαν την πράξη του, όμως το αναπόδραστο του φόνου τού αφαίρεσε και το τελαυταίο ίχνος δικαίου που μπορεί να του αναγνωριζόταν.
Τέλος, θα πρέπει και κάποια στιγμή να επικρίνουμε και το γεγονός ότι ένας έφηβος 17 χρονών, ένας ανήλικος που δεν έχει ακόμη ούτε δικαίωμα ψήφου, ούτε καν δικαίωμα να οδηγεί αυτοκίνητο, βρίσκεται μ' ένα γεμάτο όπλο στα χέρια. Και το θύμα, το πιο τραγικό θύμα της υπόθεσης, δεν είναι ο μόνος.
Υ.Γ. Επειδή σήμερα τα πάντα είναι παρεξηγήσιμα, να υπογραμμίσουμε ότι μέσω αυτής της απλοϊκής ανάλυσης προσπαθούμε να βρούμε μια εξήγηση κι όχι να δικαιολογήσουμε το έγκλημα.
Κάιν
Αναρτήσεις
4 σχόλια
Ε όχι και απλοϊκή ανάλυση!
Εξαιρετική, θα την έλεγα.
Γενάρχης της ανθρωπότητας έιναι ο φονιάς, ο Κάιν, και όχχιο αγαθός Άβελ, ας μην το ξεχνάμε ΟΥΤΕ αυτό....
Καλημέρα
Όντως γενάρχης ήταν. Συμφωνώ απόλυτα με τον πρώτο συμβολισμό. Θεωρείται κοινωνικο-ιστορικά ότι αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση γεωργών-κτηνοτρόφων.
Σχετικά με το δεύτερο επίπεδο πρέπει να πούμε ότι οι αστοί τους βλέπουν με ελιτίστικη αντίληψη και οι γεωργοί τους αντιμετωπίζουν υπό κατάστασης κόπμλεξ κατωτερότητας.
Ωστόσο, αν και χαίρομαι για την πολύ ανάλυσή σου και την δεύτερη επεξεργασία του, εμένω κυρίως στην τελευταία παράγραφο.
Υπάρχει λόγος που διατηρείται το κυνήγι; Κάποτε (προ 50 ετών) ήταν αναγκαίο για φτηνή τροφή, σήμερα όμως; Και μη πει κανείς ότι αποτελεί άθλημα. Μια αφορμή για βόλτα στην εξοχή; Ε και; Πρέπει να κουβαλάνε και όπλο στη βόλτα τους; Τι είναι; Καουμπόυδες;
Πρέπει και το κυνήγι να σταματήσει και τα όπλα να παύσουν να διακινούνται τόσο εύκολα. Κάθε παιδί σε ανάλογες περιοχές μεγαλώνει με τη διαφήμιση του όπλου (στο τζάκι και αλλού) και μαθαίνω τόσο νωρίς να το χρησιμοποιεί χωρίς να βλέπει τι συμβαίνει γύρω του.
Στην περίπτωση του φονικού όμως, ο Αβελ ήταν που σκότωσε -αν το απλοποιήσουμε το πράγμα σχετικά με το μύθο της βίβλου.. Οπότε τι συμβαίνει; Συμβαίνει πως μάλλον ξεφεύγουμε όταν προσπαθούμε να αναλύσουμε σύγχρονα γεγονότα με βάση αρχαίες μυθοπλασίες;
Δεν μπορώ να δώσω άλλη εξήγηση εκτός από το ότι αυτή η τραγωδία συνέβη επειδή ο δράστης έχασε στιγμιαία την Ανθρωπιά του.. δεν κατάφερε να θέσει υπό έλεγχο το Θηρίο που ξεπετάχτηκε από μέσα του.. το θηρίο που κρύβουμε όλοι μέσα μας..
Μια αναγκαία εξήγηση. Ο παραλληλισμός με το έγκλημα του Κάιν έχει να κάνει με τον «ταξικό» χαρακτήρα του εγκλήματος αυτού: γεωργός Κάιν - ποιμένας Άβελ. Στην δική μας περίπτωση ο «ταξικός» χαρακτήρας του εγκλήματος (δεν είναι ακριβώς ταξικός, συγκρούονται διαφορετικές φάσεις ανάπτυξης της κοινωνίας) έγκειται σε δυό αντιπαλότητες:
(1) Οργανωμένη παραγωγή - κυνηγοί τροφοσυλλέκτες (η μυθολογική θα λέγαμε διάσταση που αταβιστικά επιβιώνει ατο ασυνείδητό μας).
(2) Προκαπιταλιστική παραγωγή - καπιταλιστική παραγωγή, όπου το κυνήγι γίνεται σπορ (η ιστορική ας πούμε διάσταση).
Θέλησα με την ανάλυση αυτή να δείξω πώς συμβαίνει το Κτήνος να συνεχίζει να επιβιώνει μέσα μας. Ας μη μας διαφεύγει άλλωστε πως από την εποχή που αδέλφια σκοτώνονταν για δυο μέτρα γης δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια.
Εσείς τι λέτε;