Αποτελεσματικότητα

Τι είναι αποτελεσματικότητα; Πολλοί θα πουν πως επιτομή της αποτελεσματικότητας είναι η ποδοσφαιρική εθνική Γερμανίας, που χθες προκρίθηκε στον τελικό του Euro2008. Τρέχει ακριβώς όσο χρειάζεται να τρέξει - πράγμα εξαιρετικά επικίνδυνο μια και στην ποδοσφαιρική διαλεκτική το πλεόνασμα ενέργειας του αντιπάλου μπορεί να μετατραπεί σε τακτικό πλεονέκτημα όπως παρά λίγο να αποδείξουν οι χθεσινοί αντίπαλοί της - και βγάζει δυο - τρία γκολ από μισή ευκαιρία. Σε απλά μαθηματικά, εάν η αποτελεσματικότητα είναι ο λόγος, το πηλίκο της διαίρεσης του αποτελέσματος δια την προσπάθεια, η αποτελεσματικότητα μεγιστοποιείται όταν μεγιστοποιείται το αποτέλεσμα ή όταν ελαχιστοποιείται η προσπάθεια, ceteris paribus, όπως αρέσκονται να λένε οι οικονομολόγοι. Καθόλου απρόσμενα, πολλοί σπουδαίοι μαθηματικοί ήταν Γερμανοί.

Από την άλλη μεριά του Ρήνου τώρα, οι Γάλλοι αποχαιρέτησαν πολύ νωρίς, μαζί με την εθνική μας, το Euro2008. Προφανώς η αποτελεσματικότητα της εθνικής ομάδας του ωχριά μπρος σ' αυτήν της Γερμανίας, κάτι όμως που δεν ισχύει για την παραγωγικότητα των Γάλλων εργαζομένων. Σύμφωνα με τα στατιστικά της Eurostat, η παραγωγικότητά τους, το παραγόμενο προϊόν, δηλαδή, ανά ώρα εργασίας και εργαζόμενο, είναι από τις πλέον υψηλές στην Ευρωζώνη, πολύ μεγαλύτερη ας πούμε από αυτή της ...ιρλανδικής τίγρης ή της τριτοδρομικής νεοεργατικής Βρετανίας (εκτός Euro2008 και οι δύο), γεγονός που εξηγεί γιατί η γαλλική οικονομία δεν κατέρρευσε όταν η κυβέρνηση Ζοσπέν καθιέρωσε το 35ωρο. Στην εργασία τους, δηλαδή, οι Γάλλοι είναι όπως οι Γερμανοί στο γήπεδο.

Αν όμως ρωτούσαμε την υπουργό οικονομίας της Γαλλίας, μάλλον θα μας έλεγε ότι η γαλλική ομάδα δεν πήγε καλά επειδή οι παίκτες της δεν έτρεξαν αρκετά. Για την κα Κριστίν Λαγκάρντ, που δείχνει να διακατέχεται από μια καλβινιστικής τάξης εργασιακή ηθική, η αποδοτικότητα αυξάνεται καθώς αυξάνεται η ποσότητα της εργασίας. Επομένως, για να βγει, λέει, από την ύφεση η Γαλλική οικονομία, λες και η Γαλλική οικονομία είναι αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο και είναι η μόνη που είναι σε ύφεση, οι Γάλλοι εργαζόμενοι θα πρέπει να δουλεύουν περισσότερο και να μην έχουν συνέχεια το νου τους στην άδειά τους και στην επόμενη αργία. Αν και κάποιοι άλλοι σπουδαίοι μαθηματικοί ήταν Γάλλοι, η κα Λαγκάρντ, που είναι δικηγόρος, δεν φαίνεται να ακολουθεί το μαθηματικό υπόδειγμα των γειτόνων της προτιμώντας κάποια περίεργα ...λογιστικά μαθηματικά - «εσύ πόσο θες να κάνει ένα κι ένα», σύμφωνα με το γνωστό ανέκδοτο.

Οι Γάλλοι, λοιπόν, θα πρέπει να δουλεύουν περισσότερο για να βγει η γαλλική οικονομία από την ύφεση, να αποκτήσουν εργασιακή ηθική αγγλοσαξωνικού τύπου κατά το παράδειγμα της υπουργού οικονομίας που θεωρείται η πλέον αμερικανίδα μεταξύ των Γάλλων. Μια εργασιακή ηθική, θα την πω την κακία μου, που αν μη τι άλλο έχει κάνει την πενηντάχρονη υπουργό να δείχνει τουλάχιστον δέκα χρόνια μεγαλύτερη, δείχνοντάς μας πως η πολλή δουλειά, τρώει μεν τον υπάλληλο, τρώει όμως καμμιά φορά και τον αφέντη. Βεβαίως, η κα Λαγκάρντ δεν μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει στους συμπατριώτες της για τι και, κυρίως, για ποιον θα πρέπει να δουλέψουν παραπάνω. Γιατί είναι προφανές ότι η παραπάνω εργασία, άρα, δεδομένης της παραγωγικότητας του Γάλλου εργαζομένου, και το παραπάνω προϊόν της οικονομίας δεν θα εξαργυρωθεί με αντίστοιχη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, με παραπάνω χρόνο σχόλης ας πούμε. Είναι, επομένως, λογικό να αναμένουμε ότι η εργασιακή ηθική που ευαγγελίζεται η κα Λαγκάρντ αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο να αυξήσει τα περιθώρια κερδοφορίας των επιχειρήσεων, που ουδέποτε είδαν με καλό μάτι το 35ωρο, επιβεβαιώνοντας άθελά της ότι η μοναδική πηγή κέρδους παραμένει η εκμετάλλευση της υπερεργασίας.

Είναι τουλάχιστον, παρήγορο που οι Γάλλοι δείχνουν, προς το παρόν, να μην «τσιμπάνε» - κορόιδα είναι, ποιος θέλει να δουλεύει παραπάνω για να καρπούται κάποιος άλλος την υπερεργασία του; - προτιμώντας τα κλασσικά μαθηματικά της αποδοτικότητας που έστειλαν τη γερμανική ομάδα στον τελικό.