Ο Αποδιοπομπαίος Κράτος

Τόσες φορές το έχουμε ακούσει τα τελευταία 25 χρόνια, σίγουρα το έχουμε εμπεδώσει: Η ελεύθερη αγορά μπορεί και αυτορρυθμίζεται και την βέλτιστη αποτελεσματικότητα επιτυγχάνει και σε άριστη διανομή της ευημερίας καταλήγει. Για όλα τα δεινά της οικονομίας φταίει πάντοτε ένας και μόνο ένας παράγοντας, οι επεμβάσεις του κακού κράτους. Αυτό είναι το λιμπεραλιστικό δόγμα, μ' αυτό πορεύεται πορευόταν ο κόσμος από τότε που η Θάτσερ κι ο Ρήγκαν ορκίστηκαν να βγάλουν την υφήλιο από το τέλμα του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του '70 - όπου αναλογιζόμενος τι βγήκε εκείνη τη δεκαετία στη μουσική και το σινεμά και τι επακολούθησε, χίλιες φορές ο στασιμοπληθωρισμός!

Το δόγμα αυτό παρέχει ένα βολικότατο άλλοθι σε κάθε στραβοπάτημα του οικονομικού συστήματος. Για τις οικονομικές κρίσεις ποτέ δεν φταίνε οι διαρθρωτικές αδυναμίες ή οι εγγενείς αντιφάσεις του οικονομικού συστήματος, το οποίο αν αφεθεί στην ησυχία του, λέει, είναι τέλειο, αλλά ο πάντοτε καταστροφικός κρατικός παρεμβατισμός. Δεδομένου λοιπόν ότι το κράτος είναι πάντοτε παρόν, και δεδομένου ότι οι λιμπεραλιστές δεν είναι οπαδοί του Μπακούνιν για να ζητούν την κατάργησή του, αφού το θέλουν προστάτη της περιουσίας και θεματοφύλακα του ιερού δικαιώματος της ιδιοκτησίας που είναι ο κινητήριος άξονας της ανάπτυξης, πάντοτε είναι δεδομένος και ο φταίχτης σε κάθε οικονομική κρίση. Είτε επειδή κατάβαζε τα επιτόκια, είτε επειδή τα ανέβαζε, είτε επειδή δεν έκανε τίποτε βλέποντας την οικονομία να πηγαίνει κατά διαόλου.

Το σύμπαν της λιμπεραλιστικής ελεύθερης αγοράς, ή καλύτερα το σύστημα των εξισώσεών της, είναι πλήρως προσδιορισμένο και αρμονικό με μοναδική εξαίρεση έναν εξωτερικό παράγοντα που εισάγει ένα βαθμό ελευθερίας απροσδιοριστίας στο σύστημα: την προσφορά χρήματος την οποία ελέγχουν οι κεντρικές τράπεζες. Προφανώς ένας τέτοιος κρίσιμος για την ισορροπία του οικονομικού συστήματος παράγοντας θα είναι κάτι σαν ανεξάρτητη αρχή ώστε να διατηρεί μια κάποια αυτονομία από την πολιτική εξουσία. Στην πραγματικότητα η κεντρική τράπεζα είναι το σημείο όπου η πολιτική εξουσία συναντά την εξουσία της αγοράς και υπό ένα άλλο πρίσμα είναι το μακρύ χέρι της αγοράς στο πολιτικό επίπεδο. Δεν χρειάζεται να έχει διαβάσει κανείς ούτε Μαρξ, ούτε Γκράμσι, ούτε Πουλαντζά, ούτε καν τις σομόν σελίδες των εφημερίδων, και ειδήσεις στο Star να βλέπει αρκεί για να καταλάβει πως όταν μιλά η αγορά η πολιτική εξουσία στέκεται σούζα . Παρ' όλ' αυτά, οι λιμπεραλιστές έχουν την τάση να βλέπουν τόσο το κράτος όσο και τους ιθύνοντες της κάθε κεντρικής τράπεζας περίπου σαν ...εξωγήινους που ανά δέκα - δώδεκα χρόνια, όποτε ξεσπάει μια οικονομική κρίση δηλαδή, εισβάλλουν από το υπερδιάστημα για να κάνουν μπάχαλο ό,τι μεθοδικά έχτιζε η αγορά όλα αυτά τα χρόνια.

Για τους απολογητές της αγοράς λοιπόν, για όλες τις κρίσεις του οικονομικού συστήματος φταίει πάντοτε κάποια κρατική παρέμβαση. Αδιόρθωτο λοιπόν αυτό το κράτος που με τόσες κρίσεις που έχουν συμβεί μυαλό δεν έχει βάλει και δεν αφήνει την οικονομία στην ησυχία της. Βέβαια ο ρόλος του κράτους, σωστότερα, της κεντρικής τράπεζας, στην προσφορά χρήματος δεν αμφισβητείται ούτε από τους λιμπεραλιστές οικονομολόγους, επομένως αυτοί θα έπρεπε να μας εξηγήσουν σε ποιο σημείο ακριβώς μπαίνει το κράτος και χαλάει τη μαγική συνταγή της ισορροπίας. Όμως κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Ίσως γιατί οι αναλύσεις για τις οικονομικές κρίσεις έρχονται πάντα εκ των υστέρων και ως γνωστόν, πας μετά Χριστόν προφήτης γάιδαρος (εκτός από τον Προφήτη), χώρια που τέτοιου είδους αναλύσεις που δεν επιδέχονται διάψευση θα έκαναν το Καρλ Πόππερ, που στ' όνομά του ορκίζονται οι λιμπεραλιστές, να τις απορρίψει ως ψευδοεπιστημονικές. Ίσως, τελικά, απλά να μην υπάρχει καμμία μαγική συνταγή ισορροπίας και οι ενέργειες των κεντρικών τραπεζών να είναι ένα πολύ καλό άλλοθι.

Για να έρθουμε και στη σημερινή κρίση, οι λιμπεραλιστές ισχυρίζονται ότι, σε γενικές γραμμές, ευθύνεται η πολιτική χαμηλών επιτοκίων και επεκτατικής νομισματικής πολιτικής, η μεγάλη ρευστότητα δηλαδή. Όποιος έχει μνήμη θα θυμάται ότι η πολιτική χαμηλών επιτοκίων της Fed ξεκίνησε μετά το μπαμ της φούσκας των dot-com, δηλαδή, όταν ακριβώς ήταν αναμενόμενο να ενισχυθεί η ρευστότητα. Παρένθεση: η κρίση των dot-com πώς προκλήθηκε αγαπητοί λιμπεραλιστές αφού η Fed τότε ακολουθούσε πολιτική υψηλών επιτοκίων; Θα θυμάται επίσης πώς η αγορά κρεμόταν από τα χείλη του Αλαν Γκρήνσπαν με την προσδοκία να μειωθούν τα επιτόκια μπας και κουνηθεί λιγάκι η χειμαζόμενη αμερικανική οικονομία και ελεεινολογούσε τον Ζαν Κλωντ Τρισέ για την πολιτική υψηλών επιτοκίων της ΕΚΤ που είχε σπρώξει την ευρωπαϊκή οικονομία σε τροχιά ύφεσης. Η αγορά πίεζε για αυξημένη ρευστότητα και αυτό που έκανε η Fed ήταν να εισακούσει την αγορά. Οι λιμπεραλιστές μας λένε ότι η Fed δεν έπρεπε να εισακούσει την αγορά - ίσως για να μπορούν να την κατηγορούν μετά για την ύφεση που κατά πάσα πιθανότητα θα είχε ενσκήψει.

Οι απολογητές της αγοράς συνδέουν άμεσα την σημερινή κρίση με τη χρεοκοπία της Fannie Mae και του Freddie Mac που τις χαρακτηρίζουν τουλάχιστον ημικρατικές τράπεζες, πράγμα εντελώς αναληθές αφού και οι δύο ήταν 100% μετοχικές εταιρείας (stockholder-owned corporations) παρ' όλο που ιδρύθηκαν από το κράτος (government sponsored enterprises), αν όμως θεωρηθούν κρατικά ελεγχόμενες ενισχύεται η άποψη ότι για την κρίση ευθύνεται το κράτος, έτσι δεν είναι; Πέραν του αναληθέστατου αυτού ισχυρισμού, οι απολογητές της αγοράς έχουν προφανώς ξεχάσει (μα μνήμη χρυσόψαρου έχουν;) ότι τα προεόρτια της κρίσης ξεκίνησαν εδώ και ένα χρόνο με τη χρεοκοπία της Northern Rock αρχικά και της Bear Stearns κατόπιν. Από την άλλη μεριά, αν το πρόβλημα ήταν μόνο τα δυο άσωτα αδελφάκια, η Fannie κι ο Freddie, η εξαγορά τους από το αμερικανικό δημόσια θα ήταν αρκετή (όπως ήταν αρκετή η εγγύηση του ελληνικού δημοσίου για την Τράπεζα Κρήτης για να μην τιναχτεί στον αέρα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα), όμως αποδείχτηκε ότι δεν ήταν κι αυτό σημαίνει πως τα αίτια της κρίσης ήταν αλλού. Για την υψηλή ρευστότητα, τον άλλο σημαντικό κατά τους λιμπεραλιστές παράγοντα, είπαμε ήδη πως ήταν απαίτηση της αγοράς. Αν η Fed κρατούσε ψηλά τα επιτόκια μετά την κρίση των dot-com τότε η αμερικανική οικονομία θα βρισκόταν ήδη από το 2002 σε ύφεση.

Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον αν τα κράτη ακολουθούσαν τις προτάσεις των λιμπεραλιστών και άφηναν το χρηματοπιστωτικό σύστημα στην τύχη του, αν μ' άλλα λόγια άφηναν εκτός από τη Lehman Brothers να χρεοκοπήσουν και τα δυο αδελφάκια Fannie και Freddie, η AIG, η Wachovia, η Merill Lynch, η Morgan Stanley και ποιος ξέρει πόσα ακόμη χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και να τιναχτούν στον αέρα οι αποταμιεύσεις και οι συντάξεις ποιος να ξέρει πόσων ανθρώπων. Σίγουρα το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα ξεκαθάριζε, μόνο που κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα «καθάριζαν» οι απελπισμένοι αποταμιευτές και ασφαλισμένοι αν έπαιρναν τα όπλα - δίνοντας την ευκαιρία στους λιμπεραλιστές να κατηγορήσουν για μια ακόμη φορά το κράτος για την ανικανότητά του να υπερασπιστεί το ύψιστο αγαθό της περιουσίας και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας!

22 σχόλια

Τάδε έφη Μαύρο πρόβατο

Χαράστοκουράγιο σου, με πρόλαβες κατά κάποιον τρόπο, τα ίδια σκεφτόμουν να γράψω αλλά τα δάκτυλα δε υπάκουαν στο άχαρο έργο :-)
Μπράβο.

Τάδε έφη it is

Ελεύθερη αγορά μέχρι να τα σκατώσουμε και να πάμε κλαίγοντας να ζητήσουμε ενίσχυση από το κράτος... Εγώ το εύχομαι να απελευθερωθεί εντελώς η αγορά... όπως ακριβώς το ονειρεύονατι οι "φιλελεύθεροι"... Αλλιώς επανάσταση δε βλέπω να γίνεται :)

Ας απελευθερωθούμε επιτέλους...

Τάδε έφη Ανώνυμος

Τραβηγμένο... Κανείς ποτέ δεν είπε ότι βρήκε τη λύση για το οικονομικό πρόβλημα. Το πραγματικό ζήτημα έιναι αν άξιζε τον κόπο η κατεύθυνση που έδωσε στην οικονομία ο ξάδερφος Ρόνι.

Εγώ θα ήθελα να δω αν το πείραμα των ριγκανόμικς αύξησε τον παραγόμενο πλούτο.

Δηλαδή πόσο ήταν το ΑΕΠ των ΗΠΑ το 1982 και πόσο το 2008 αποπληθωρισμένο.

Ακόμη πώς διανεμήθηκε αυτό ο πλούτος. Πώς ζουν οι φτωχοί στα στέιτς και την υπόλοιπη Δύση το 2008 και πώς ζούσαν το 1982.

Οσοι ψάχνετε στο δίκτυο να μια καλή αναζήτηση.
Μετά θα κάνουμε την αποτίμηση.

Τάδε έφη Μαύρο πρόβατο

@Μπομπ: για τα ρηγκανόμικς, ναι, θέλει ψάξιμο. Αλλά το αντίστοιχο ερώτημα για την πολιτική του σφου Στάλιν παίρνει, με τετριμμένο τρόπο, καταφατική απάντηςη. Εσείς, τι συμπεράσματα βγάζετε εκ τούτου;
Μήπως είστε της επιτροπής υπεράσπισης της μνήμης κτλ; (η υποψία βαραίνει κι άλλους: Μπράουν, Μπερνάνκε κτλ)

:-)

Τάδε έφη Unknown

@ Μαύρο Πρόβατο: Ε, μου κόστισε δυο-τριών ημερών ελεύθερο χρόνο :-)

@It is: Σ' είχαμε χάσει :-)

@ Ρόμπερτ Ρίγκαν: Τρελαίνομαι για συγκρίσεις! Λοιπόν, ο ...ξάδερφος πήρε μια οικονομία που είχε 8 χρόνια ύφεσης στην πλάτη της, πόσο χειρότερα να πήγαινε. Πάντως στην περίοδο 1982 - 2007 το αμερικανικό κατά κεφαλή ΑΕΠ ανέβηκε ένα 71%. Όχι κι άσχημα, μόνο που την περίοδο 1947 - 1972 του άκρατου Κεϋνσιανισμού, το ΑΕΠ είχε τσιμπήσει ένα 79% - και να μην μιλήσουμε για το εξωφρενικό 750% της Σοβιετικής Ένωσης μεταξύ 1928 - 1940 και αρχίσουμε να αναρωτιώμαστε μήπως ο σταλινισμός είναι το αποτελεσματικότερο σύστημα! Την ίδια στιγμή, ο συντελεστής Gini (μετράει τις εισοδηματικές ανισότητες) που έπαιζε γύρω στο 39 - 40 και ήταν ήδη υψηλός, μετά το 1980 πήρε την ανιούσα και τώρα είναι κοντά στο 47! (τα στοιχεία από τη Wikipedia και το www.bea.gov)

Τάδε έφη Ανώνυμος

Αρα ο ξάδελφος και οι επόμενοι ήταν οι καλύτεροι έβερ στην παραγωγή πλούτου. Οι δύο εποχές δεν συγκρίνονται:
47-72 η Αμερική παίζει μόνη της και το πετρέλαιο είναι πιο φθηνό από το νερό στη φιλανδία.
82-07 η παγκόσμια οικονομία βγαίνει από βαριά κρίση χάρη στον ξάδερφο και πετυχαίνει 71%. Για την κατανομή δεν είναι και τόσο τραγικά τα πράγματα όπως λένε οι αριστεροί. Παλαιόθεν τα λεφτα πανέ στα λεφτά.

Τώρα αυτά τα 25 χρόνια οι αμερικανοί πολίτες ζουν καλύτερα ή χειρότερα; Οι Βρετανοί; Οι Γερμανοί; Αυτή είναι η ερώτηση.

Η ΕΣΣΔ δεν μετράει. Και διότι τα στατιστικά της δεν έχουν ίχνος αξιοπιστίας αλλά και επειδή το 750% είναι απίστευτα χαμηλό ποσοστό για χώρα με δουλοκτησία.

Τάδε έφη Μαύρο πρόβατο

το 750% είναι απίστευτα χαμηλό ποσοστό για χώρα με δουλοκτησία.
Καρφώνεσαι...

Τάδε έφη Unknown

Αν η δουλοκτησία μπορούσε να πετύχει τέτοιους ρυθμούς ανάπτυξης τότε ακόμη δουλοκτησία θα είχαμε!

Να μη μετρήσουν τα στατιστικά της ΕΣΣΔ, εντάξει. Τα στατιστικά κάτι χωρών που δεν σε θεωρούν άνεργο αν έχεις κάνει πέντε μεροκάματα το μήνα, να μετρήσουν;

Όπως βλέπω στα κιτάπια μου, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ από το 1820 και μετά είναι 2,21%, που μας κάνει ~73% σε ορίζοντα 25ετίας, άρα ο ξάδερφος απλώς ακολούθησε την παγκόσμια τάση και απλώς μάζεψε ένα ώριμο φρούτο - απ' όπου έκοψε ένα μικρό κομμάτι και το έδωσε στους φτωχούς ενώ το υπόλοιπο το έδωσε στους πλούσιους! Οπότε θα πάω να ρωτήσω μερικούς από τα ~26 εκατ. των Αμερικανών που τη βγάζουν με κουπόνια σίτισης αν ζουν καλύτερα τα τελευταία 25 χρόνια.

Τάδε έφη Ανώνυμος

Μα πουθενά δεν υπήρχε καρτικά σχεδιασμένη δουλοκτησία. Να πάιρνει το κράτος ολη την υπεραξία και στους πολίτες να δίνει ψίχουλα μόνο για επιβίωση.
Εκτός από αυτούς που δουλέυαν για το κράτος τσάμπα τελείως τσάμπα έτσι;
Είναι σαν να έχεις εργοστάσιο χωρίς ανταγωνιστές και να πληρώνεις μόνο το άθλιο φαγητό των εργατών. Νομίζω ότι μια απόδοση 6.000% είναι αναμενόμενη και πολλά εργοστάσια στην Κίνα την υπερβαίνουν (κι εκεί σοσσιαλισμός -περίεργο έτσι;)

Και σε πιστεύω: 26 εκατ. αμερικάνοι δηλαδή το 8-9%% είναι ας πούμε πτωχοί. (έχει σημασία τι λέμε όριο φτώχειας εδώ και τι εκεί αλλά εντάξει).
Στην Ελλάδα πόσοι είναι οι πτωχοί;

Τάδε έφη Unknown

Εδώ έχουμε το οξύμωρο σχήμα το κράτος να είναι παντού αναποτελεσματικό εκτός από τη δουλοκτησία! Για να μην πούμε P.P. ότι έχετε μπερδέψει την έννοια του κέρδους μ' αυτήν του ΑΕΠ.

Τάδε έφη Ανώνυμος

χα, χα διάβαζα πριν το blog του Τατούλη..
πρέπει να είχατε υπόψη τις ίδιες πηγές..
Εσύ βέβαια ανέτρεψες με πειστικά επιχειρήματα όλο το πλαίσιο πάνω στο οποίο αυτό στηρίχθηκε.
Επίσης να εκφράσω την αντίθεσή μου σε κάτι που γράφτηκε στα σχόλια.
Η άποψη ότι αφήσουμε τον κεφάλαιο να διαλύσει τα πάντα για να γίνει επανάσταση, είναι βαθειά αντεπαναστατική, γιατί απομακρύνει τα υποκείμενα της επανάστασης που είναι οι μη έχοντες άλλο σοβαρό στήριγμα πέραν της εργατικής τους δύναμης .
Άντε να εξηγήσετε αυτή τη θέση στον μεροκαματιάρη των 800 ευρώ με οικογένεια και δάνεια (για επιβίωση).
Επίσης δεν είναι σίγουρο ότι η διάλυση θα φέρει επανάσταση, μπορεί να φέρει δικτατορίες της καθεστυκείας τάξης και πολέμους.
Εκτός, αν πάλι είναι επαναστατικά θεμιτό, να ξαναζήσει ο κόσμος τη φρίκη ενός παγκόσμιου πολέμου για να γίνει επανάσταση.
Αυτή την αντίληψη θα την έλεγα εγώ επαναστικό φουνταμενταλισμό...

Τάδε έφη Ανώνυμος

@ Vrennus

Εξαίρετη η ανασκευή της νεο-φιλελεύθερης ("λιμπεραλιστικής") παρλάτας των ημερών!

Θα συμφωνήσω με το @καπιταλιστικό κομμούνι στο ότι η εξαθλίωση των μαζών πιο συχνά οδηγεί στη λουμπενοποίησή τους παρά στη ριζοσπαστικοποίησή τους. Βέβαια και η λουμπενοποίηση αποτελεί απειλή για τους έχοντες αλλά είναι εύκολα χειραγωγίσιμη.

Τάδε έφη heinz

Η ελεύθερη αγορά μπορεί και αυτορρυθμίζεται και την βέλτιστη αποτελεσματικότητα επιτυγχάνει και σε άριστη διανομή της ευημερίας καταλήγει

Αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα δοξασία, αποτελεί τον πυρήνα του ζητήματος, κι όχι μόνο στην οικονομία. Μια ψευδο-δαρβινιστική θεώρηση.

Αλλά η αυτορύθμιση των συστημάτων, συνδέεται με συγκεκριμένους στόχους-προσδοκίες του συστήματος. Και εδώ ανοίγει η ...τρύπα: ποιες είναι οι προσδοκίες της οικονομίας της αγοράς - βάσει αυτών αυτορρυθμίζεται.

Αν οι προσδοκίες είναι η ευημερία, η ορθολογική κατανομή του πλούτου κλπ., τότε βέβαια όλα καλά. Αν όμως είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους, τότε δεν καταλαβαίνω την απορία των απολογητών της...

Τάδε έφη Ανώνυμος

Λοιπόν 8-9% στη ριγκαμερική οι φτωχοί.
21% στην κεινσιανή Ελλάδα. Τεράστια η διαφορά, μεγάλος ο πόνος...

ΣΣ:Τα όρια φτώχειας είναι ανάλογα του (κατά κράτος) κατά κεφαλήν εισοδήματος άρα η σύγκριση είναι αποδεκτή.

Τι λέτε τώρα; Εγώ μπράβο στον εξάδελφο Ρόνι.

Τάδε έφη Μαύρο πρόβατο

Τι λέτε τώρα;
Οτι η μαλάκυνση μπορεί να είναι οικογενειακή ασθένεια. Δεν πα να ρίξεις κανέναν υπνάκο μπομπ;

Τάδε έφη Ανώνυμος

Ο πίνακας που βάζεις δείχνει μόνο ότι τα (μετά τον WWII) προτεκτοράτα των USA αναπτύχθηκαν με ταχύτατους ρυθμούς, επειδή "τρέχαν" τα δολάρια.
Το να με στέλνεις για ύπνο σημαίνει ότι - τουλάχιστον εγώ- είμαι ξύπνιος.

Τάδε έφη heinz

Μην ακίζεσαι τζάμπα ΡΡ...
Εξήγησε το νόημα του 8-9%...

Τάδε έφη Μαύρο πρόβατο

Το να με στέλνεις για ύπνο σημαίνει ότι - τουλάχιστον εγώ- είμαι ξύπνιος.
Απ'ό,τι λέγανε και για τον εξάδελφο, δεν έχει πλέον σημασία...

Τάδε έφη Unknown

«Kεϊνσιανή Ελλάδα»; Έχω μείνει πολύ πίσω. Στην εποχή που το κράτος ιδιωτικοποιούσε το ταμιευτήριο, την Αγροτική Τράπεζα και τον ΟΤΕ, «απελευθέρωνε» τις τηλεπικοινωνίες και την ενέργεια κι έδινε στους εργολάβους τα διόδια να είσπράττουν προκαταβολικά έναντι αναβαθμίσεων του οδικού δικτύου. Έχουν αλλάξει τα πράγματα και δεν το πήρα είδηση;

Τάδε έφη it is

vrennus πέρασα μια φάση που με απωθούσε πολύ το blogging... και ακόμη συνέρχομαι αν και σε 3 βδομάδες θα μπω στρατό οπότε δεν έχει και πολύ σημασία :)

Καπιταλιστικό Κουμμούνι κανονικά έχεις δίκιο στο ότι δεν πρέπει να στηριζόμαστε στην αυτοκατάρρευση του (για μένα) αντιπάλου... Αλλά ίσως και από μια δική μου απογοήτευση δε βλέπω άλλη λύση προς το παρόν στον ορίζοντα...

Όσο για το ότι η εξαθλίωση δημιουργεί λούμπεν καταστάσεις θα συμφωνήσω επίσης, μόνο που πριν φτάσουμε στη λούμπεν κατάσταση νομίζω πως υπάρχουν στάδια, ένα εκ των οποίων είναι και το κρίσιμο σημείο που πριν τα παρατήσεις παλεύεις... Η μεσαία τάξη έτσι κι αλλιώς είναι αντεπαναστατική... την κουτσοβγάζει και βολεύεται... Αν δεν πονέσεις, αν δε φτάσεις στα όρια σου δεν αντιδράς... και ειδικά σήμερα με όλα τα "ναρκωτικά" που μας μουδιάζουν τη συνείδηση...

Επίσης, ακόμη και δικτατορίες, όπως λες, να προκύψουν, θα είναι πρόσκαιρες... Εγώ από την ελάχιστη ιστορία που έχω διαβάσει, παρατηρώ εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου, ακόμη κι αν πρόσκαιρα φαίνεται πως γυρνάμε πίσω... και ο καπιταλισμός εξέλιξη ήταν και δεν είναι ο κακός δαίμονας... έχει κάνει και πολλά καλά... Απλώς ίσως σιγά σιγά πρέπει να τον ξεπεράσουμε (κατά προτίμηση πριν εξαλειφθούμε ως είδος :p).

όσο για τον τρίτο παγκόσμιο... σίγουρα δεν είναι ζητούμενο... αλλά αν πιστεύεις πως ο κόσμος θα αλλάξει με αναίμακτες μεταρρυθμίσεις, ίσως να πρέπει να γραφτείς στο ΠΑΣΟΚ? :p πλάκα κάνω φυσικά, αλλά επίσης φυσικά και δεν πιστεύω πως ριζικές αλλαγές προς το καλύτερο μπορούν να γίνουν αναίμακτα... δεν έχω διαβάσει ποτέ για καμία τέτοια περίπτωση, αλλά αν κάνω λάθος να με δορθώσεις...

Παρεμπιπτόντως, σε μια ερώτηση για τις περιόδους από 80κάτι ως 90κάτι, έχω διαβάσει πρόσφατα στοιχεία που έδινε ο Τσόμσκυ και χωρίς να θυμάμαι ακριβώς ημερομηνίες, θυμάμαι πως ο θεός με το αλτσχάιμερς, μαζί με τη μαργαρίτα, ρίξανε το βιοτικό επίπεδο του μέσου πολίτη της χώρας τους αρκετά, δημιουργώντας το οικονομικό τους θαύμα... Μπορώ να βρω στο βιβλίο του τσόμσκυ ακριβώς τα στοιχεία αν θέλετε...


Επίσης να πω πως η Κούβα με 50 χρόνια εμπάργκο το οποίο μάλιστα έγινε ακόμη πιο σκληρό το '90, έχει τα ίδια και ίσως λίγο καλύτερα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας που σχετίζεται με τη φτώχεια σε σχέση με τις ΗΠΑ... και δεν καταλαβαίνω ακόμη γιατί η ΕΣΣΔ θεωρείται δουλοκτητική και οι ΗΠΑ όχι? θέλω μια επεξήγηση... δηλαδή σήμερα οι ΗΠΑ δεν έχουν δούλους? Το ότι έχουν τους φυλακισμένους να δουλεύουν για σχεδόν τίποτα και πουλάνε αφορολόγητα ότι βγάζουν τι είναι? Το ότι διαμορφώνουν τους νόμους ώστε να γεμίζουν με μέλη των μειωνοτήτων οι φυλακές τους τι είναι?

Δυστυχώς ακόμη δεν έχει βιώσει κανείς μας κανένα πολιτικό σύστημα ή καθεστός που να έχει για κέντρο του τον άνθρωπο... Ίσως να πρέπει να κινδυνεύσει αρκετά ο άνθρωπος ως είδος πρωτού το δούμε...

Τάδε έφη Ανώνυμος

ιτ ιζ δεν πιστεύω ντε και καλά σε ιστορία με σαβουάρ βιβρ.
Και σίγουρα το έχω γράψει πολλές φορές - που το καπάκι θα σηκωθεί από τον ατμό-
Αλλά για πες μου το περισσότερο αίμα χύθηκε στην Γαλλική Επανάσταση ή στους Ναπολεόντειους πολέμους;
Τον Οχτώβρη, ή επί του Σταλινισμού.
Υποτίθεται ότι και η εξέλιξη βοηθά στο να γίνουμε καλύτεροι επαναστάτες.
Αυτό ως παρέκβαση...
επί του θέματος Οκ. όταν φτάσει η ώρα θα πάρουμε τα χειμερινά ανάκτορα, αλλά για να φτάσουμε να τα πάρουμε είναι αναγκαίο να οικοδομηθεί μια στρατηγική συμμαχία με πλατιά στρώματα εργαζομένων, πως θα το πετύχεις αν δεν ενδιαφέρεσαι στο μεσοδιάστημα να προστατεύσεις τίς όποιες υλικές συνθήκες που τους κρατούν ως κοινωνικά όντα σε μάι δυναμική πορεία;

Τάδε έφη it is

θεωρώ πως έχουν αλλάξει οι καιροί... δεν περιμένω να πάρουμε ανάκτορα...

Αυτή τη στιγμή ο έλεγχος είναι τέτοιος που δε νομίζω πως είναι εφαρμόσιμες οι παλιές μέθοδοι...

Δυστυχώς δεν ξέρω τις καινούριες... ψάχνομαι.

Αλλά αν εννοούμε στρατηγική συμμαχιά τα σημερινά συνδικάτα... μάλλον έχουμε ήδη χάσει εδώ και καιρό... και οι κινητοποιήσεις στο σήμερα είναι εντελώς ανούσιες κατά την ταπεινή μου άποψη... ειδικά όταν παίρνουν χαρακτήρα "μια μέρα τη βδομάδα"...

ο καπιταλισμός εξελίχθηκε... και καλά έκανε. Εμείς μείναμε πίσω και μάλιστα καταφέραμε να περάσουμε στη συλλογική συνείδηση πως είμαστε οι "κακοί" της υπόθεσης :) μεγάλο κατόρθωμα αυτό!

Λείπει νομίζω η επιστημονική βάση που θα μας δώσει σοβαρές προτάσεις ΚΚ...

και επίσης δεν είναι θέμα πόσοι θάνατοι τότε και πόσοι άλλοτε... Μπαίνουν σε ζυγαριά αυτά? Δεν ξέρω... Πάντως ξαναλέω πως δε θεωρώ πως και η ΕΣΣΔ ήταν στραμμένη προς τον άνθρωπο... τουλάχιστον όχι στο μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξής της... Την ίδια πάνω κάτω συμπεριφορά με τον καπιταλισμό επέδειξε... Η εξουσία είναι ιδιαιτέρως διαβρωτική...

Εσείς τι λέτε;