Έχει ανάγκη ο καπιταλισμός τη δημοκρατία; Αν πιστέψουμε τους φιλελεύθερους διανοητές, η οικονομική ελευθερία που προϋποθέτει ο καπιταλισμός οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην πολιτική ελευθερία, και κατ' επέκταση στη δημοκρατία. Οικονομισμός ολκής, για τον οποίο έχει ελεεινολογηθεί, όχι εντελώς άδικα, και η μαρξιστική σκέψη με τις εσχατολογικές προβλέψεις της. Παραδόξως, αυτή η οικονομίστικη αντίληψη συνεχίζει να είναι πλατιά διαδεδομένη - στους νεολιμπεραλιστικούς κύκλους, να εξηγούμαστε.
Όμως η ιστορία (όχι αυτή της 6ης Δημοτικού) αποκαλύπτει ότι ο καπιταλισμός τα πάει πολύ καλά με αυταρχικά, ανελεύθερα καθεστώτα. Ίσως, μάλιστα, να τα πηγαίνει πολύ καλύτερα μ' αυτά. Η ναζιστική Γερμανία, η Χιλή του Πινοτσέτ, η μεταπολεμική Κορέα, η Ταϊβάν, αλλά και η μετα-κομμουνιστική Κίνα (όπου εδώ το «μετα» έχει την έννοια του περάσματος σε «άλλη διάσταση») το αποδεικνύουν. Μας το επιβεβαιώνει και το άρθρο της International Herald Tribune που αναδημοσίευσε η Κυριακάτικη «Καθημερινή». Καπιταλισμός και Δημοκρατία δεν είναι συμπληρωματικές κατηγορίες.
Εμείς θα πηγαίναμε την προβληματική αυτή ένα βήμα παραπέρα και θα ισχυριζόμασταν ότι είναι ακριβώς τα αυταρχικά καθεστώτα που ευνοούν την ανάπτυξη του καπιταλισμού - στη σημερινή φάση ανάπτυξής του τουλάχιστον. Όσο για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες της Δύσης, κάθε μέρα που περνά αποδεικνύεται ότι ο φιλελευθερισμός κι η δημοκρατικότητά τους είναι απλά ευφημισμός. Ίσως να έχετε πληροφορηθεί για την πετυχημένη προσπάθεια να φιμωθεί Νόρμαν Φινκελστάιν, που δίδασκε στο πανεπιστημίου ΝτεΠωλ στο Σικάγο, έχει γράψει σχετικά ο Eξαποδώ κι ο Γ. Αγγελόπουλος στα Νέα. Τελικά, τα αυταρχικά καθεστώτα και οι «φιλελεύθερες δημοκρατίες» διαφοροποιούνται μόνο κατά τα μέσα που μετέρχονται.
Καπιταλισμός ή Δημοκρατία;
Αναρτήσεις
3 σχόλια
ή κατά τη ρητορική (εκτός αν την έχετε συμπεριλάβει στα μέσα)
vrennus said
Όσο για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες της Δύσης, κάθε μέρα που περνά αποδεικνύεται ότι ο φιλελευθερισμός κι η δημοκρατικότητά τους είναι απλά ευφημισμός
------------
οι φιλελεύθερες δημοκρατίες της δύσης για τις οποίες μιλάς, είναι μάλλον φιλελεύθερες ολιγαρχίες με στοιχεία δημοκρατίας, παρά αμιγής δημοκρατίες (συμφωνώ με τον Μπρους Σκοτ στο ότι «το να θεωρήσεις ότι το μόνο που χρειάζεται για μια δημοκρατία είναι σύνταγμα και εκλογές, είναι πραγματικά ηλίθιο»). Και τα δημοκρατικά αυτά στοιχεία αποκτήθηκαν ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ με τον καπιταλισμό όταν διάφορα δημοκρατικά κινήματα (εργατικό, λαϊκό, κτλ.) αγωνίσθηκαν και αγωνίζονται χρόνια τώρα για την κατοχύρωσή τους.
(Καταλαβαίνεις ότι λέγοντας ότι "τα αυταρχικά καθεστώτα και οι «φιλελεύθερες δημοκρατίες» είναι το ίδιο, νομίζω ότι αδικείς, υποτιμάς και υποβιβάζεις τα σημαντικά κατάλοιπα των κινημάτων αυτών.)
Αυτό βοήθησε τα μέγιστα την "επιβίωση" του καπιταλισμού (το εργατικό κίνημα γενικότερα βοήθησε τον καπιταλισμό).
Στο ερώτημα λοιπόν: "καπιταλισμός ή δημοκρατία?" τουλάχιστον για τις δυτικές κοινωνίες, η απάντηση είναι καπιταλισμός ΜΕ δημοκρατία (ή τουλάχιστον το συμβάδισμα με τους κατοχυρωμένους θεσμούς για κοινωνική ισότητα, δικαιοσύνη και ελευθερία) ή αλλιώς κρίση του καπιταλισμού και εύρεση άλλων διεξόδων.
Οσον αφορά τα αυταρχικά καθεστώτα, αυτά λειτουργούν ανάλογα την ιδεολογία του εκάστοτε δικτάτορα: ο πολέμιος του κομουνισμού Πινοσέτ είχε επιβάλει πρωτογενή καπιταλιστικό συστημα, ενώ οι "σοσιαλιστές" Στάλιν και Κάστρο έχουν "σοσιαλιστικό" (μη κεφαλαιοκρατικό κατά Μαρξ)
Υ.Γ.
Πολύ ωραίο το post
Enfin, η ρητορική, η προπαγανδιστική μάλιστα, θα μπορούσε να είναι και το μόνο μέσον mon enfant, όχι;
Giasafox, δεν βάζω βεβαίως όλα τα δημοκρατικά και όλα τα αυταρχικά καθεστώτα (με ή χωρίς εισαγωγικά και για τα δύο) στο ίδιο τσουβάλι. Ο προβληματισμός μου έγκειται στο κατά πόσον η διάκριση είναι ουσιαστική και κατά πόσον ρητορική. Καθόσον οι εκλεπτυσμένες μέθοδοι που εξ ανάγκης μετέρχονται οι «δημοκρατίες» καθιστούν τη φίμωση λιγότερο επώδυνη και επομένως περισσότερο ανεκτή. Κι αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο.
Εσείς τι λέτε;