Ταμείο

Αν κάτι έδειξαν οι εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου είναι ότι έχει πια παγιωθεί μια συντηρητική και «εθνικοπατριωτική» στροφή της ελληνικής κοινωνίας και πόσο ασταθής και αποδιαρθρωμένη έχει καταστεί η κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ.

Η Νέα Δημοκρατία παρέμεινε στην εξουσία σε πείσμα της δυσμενούς συγκυρίας που ανέδειξε πόσο αδύναμος, αν όχι ανεπαρκής, είναι ο κρατικός μηχανισμός. Όπως κάθε κόμμα εξουσίας που σέβεται τον εαυτό του, έχει κατορθωσει να κερδίσει την υποστήριξη μερίδας οικονομικών παραγόντων που εκτιμούν ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά τους. Στην περίπτωσή μας, οι εμφανείς προθέσεις της κυβέρνησης για αποκρατικοποιήσεις, απορρύθμιση των εργασικών σχέσεων και αναθιάρθρωση του ασφαλιστικού συστήματος είναι βούτυρο στο ψωμί κυρίως του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου που πρόθυμα εκδήλωσε την υοστήριξή του στο κυβερνών κόμμα. Παράλληλα, η Νέα Δημοκρατία έχει προσεταιριστεί σημαντικό μέρος νέων μεσαίων στρωμάτων (μεσαία και πάνω στελέχη επιχειρήσεων, αυτοαπασχολουμένους) που αντιλαμβάνονται το ισχυρό κράτος, ειδικότερα με τη μορφή της υψηλής φορολογίας και των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών, ως απεχθές βάρος. Διατήρησε, επίσης, μια παραδοσιακή δεξαμενή υποστηρικτών από τον ενδεή χώρο των φοβικών μικρομεσαίων νοικοκυραίων καθώς φάνηκε να δείχνει άτεγκτη στάση απέναντι στον «εξτρεμισμό» και ευαισθησία στα εθνικά και θρησκευτικά ζητήματα, χωρίς παρ' όλ' αυτά να αποφύγει τις διαρροές προς τον ΛΑ.Ο.Σ.

Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. αντιμετώπίζει τη μεγαλύτερη εκλογική ήττα από το 1981. Η τελευταία περίοδός του στην εξουσία (η «Σημιτική») συνδυάστηκε με μια σχεδόν απροκάλυπτη όσμωση με το εγχώριο κρατικοδίαιτο κεφάλαιο και την αμέριστη στήριξη των Μ.Μ.Ε. που το έφερε σε ρήξη με τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα που το στήριζαν ανάκαθεν. Το κυβερνητικό ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν μπορούσε να εμποδίσει ή να επιβραδύνει την αποδιάρθρωση της παραδοσιακής μικροαστικής τάξης, αποτέλεσμα των ραγδαίων ανατροπών στην παγκόσμια οικονομία. Ή εσπευσμένη ανάληψη της ηγεσίας του κόμματος από τον Γ. Παπανδρέου δεν περπάτησε. Ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αν και αναδείχτηκε με μισοπραξικοπηματικές διαδικασίες, είχε από την πρώτη στιγμή την αμέριστη στήριξη του τύπου και το πάνω χέρι στις κομματικές εξελίξεις. Η αναδιάρθρωση του κομματικών οργάνων οδήγησε μάλλον στην αποδυνάμωσή τους και μετέτρεψε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε κόμμα του Αρχηγού. Όμως, ο Γ. Παπανδρέου αποδείχτηκε πολύ κατώτερος των προσδοκιών. Δεν μόρεσε να επανασυνδέσει το κόμμα με την κοινωνική βάση του, ενώ αποδείχτηκε άτολμος, ανακόλουθος και αναποφάσιστος σε κρίσιμα πολιτικά ζητήματα. Η δε στάση του στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής - για την κατάσταση των οποίων φέρει και αυτός, ως πρώην Υπουργός Εξωτερικών, μεγάλη ευθύνη - τον αποξένωσε ακόμη περισσότερο από το πατριωτικό, «παπανδρεϊκό» ΠΑ.ΣΟ.Κ.

Με το που έγινε γνωστό το εκλογικό αποτέλεσμα, και η μνημειώδης ήττα του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ο Γ. Παπανδρέου, χωρίς να αναλάβει την παραμικρή ευθύνη ή έστω να ζητήσει μια αποτίμηση των συνθηκών και των αιτίων της ήττας, ζήτησε απλώς να επιβεβαιώσει την ηγεσία του. Μάλλον ήταν μια απεγνωσμένη προσπάθεια να προλάβει τις αντιδράσεις του κομματικού μηχανισμού εκβιάζοντας στα γρήγορα μια ψήφο εμπιστοσύνης. Λογάριαζε χωρίς τον έτοιμο από καιρό Βενιζέλο τον οποίο έσπευσαν να υποστηρίξουν ασμένως τα Μ.Μ.Ε. Ο Γ. Παπανδρέου, που συνεχίζει να ελέγχει τα κομματικά όργανα, αφού είδε πως ο αιφνιδιασμός απέτυχε, άρχισε να κωλυσιεργεί τις διαδικασίες (ενώ αρχικά ζητούσε «άμεση» προσφυγή) για να κερδίσει χρόνο. Αίφνης το internet γέμισε με δήθεν αποκαλύψεις για το πραγματικό όνομα της οικογένειας Βενιζέλου (ότι τάχα είναι Τούρκογλου), για τον «προδοτικό» ρόλο του κ. Σημίτη στο κίνημα και για τον «πόλεμο» που δεχόταν ο Γ. Παπανδρέου στην προσπάθειά του να αλλάξει το κόμμα. Ήρθε κι η αποτυχημένη απόπειρα να στηθούν κάλπες στην πρώτη σύνοδο κοινοβουλευτικής ομάδας. Ο κ. Παπανδρέου, εκτός από ανεπαρκής πολιτικός αρχηγός, αποδείχτηκε ότι είναι εξίσου φίλαρχος με τον άσπονδο αντίπαλό του ενώ δύσκολα κρύβει την ιδιοκτησιακή αντίληψη που έχει για το κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του. Η κοινωνική βάση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. πάντως φέρεται να ζητάει στροφή προς τ' αριστερά. Πώς τώρα αντιλαμβάνεται την έννοια της Αριστεράς η βάση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. μένει ν΄αποσαφηνιστεί.

Το Κ.Κ.Ε. μέτρησε 35% παραπάνω ψηφοφόρους, εξαργυρώνοντας τη συνεπή οχύρωσή του πίσω από το αντιιμπεριαλιστικό και αντιευρωπαϊκό ανάχωμα στην οποία υποχρεώθηκε να καταφύγει για να επιβιώσει μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού». Το Κ.Κ.Ε. ακροβατεί μεταξύ της μαρξιστικής ορθοδοξίας κι ενός περίεργου κράματος λαϊκιστικής και ουβριεριστικής ρητορικής και εθνοκεντρικού πατριωτισμού, το οποίο μάλιστα ελκύει ένα υπολογίσιμο μέρος των ψηφοφόρων του κόμματος. Η ισορροπία θα γίνεται ολοένα και πιο δυσχερής όσο μεγαλώνει αυτό το μερίδιο των – ευκαιριακών σε τελευταία ανάλυση – ψηφοφόρων την ώρα που η ηγεσία του κόμματος έχει ξεχάσει κάπου στα αζήτητα την πεμπτουσία του Μαρξισμού, τη διαλεκτική. Είναι σκόπιμο να μην ξεχνάμε πως ο εθνοκεντρικός πατριωτισμός εύκολα μπορεί να τραπεί σε κάποια μορφή εθνικισμού και πως ο διεθνισμός του εργατικού κινήματος προϋποθέτει ένα υγιή κοσμοπολιτισμό.

Έναν κοσμοπολιτισμό που δεν αρνήθηκε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (εκτός από κάποια μερίδα του για την οποία ισχύει η παραπάνω αποστροφή μας) και ελεεινολογήθηκε γι' αυτό, όπως και για αμφισβητούμενη «εθνικοφροσύνη» στελεχών του και δεδηλωμένων οπαδών του. Πέρ' απ' αυτά, επικρίθηκε επίσης ταυτόχρονα τόσο για φλερτ με την κεντροαριστερά (παιδικές αμαρτίες) όσο και για εξτρεμισμό! Παρ' όλ' αυτά, το αποτέλεσμα δικαίωσε τα ρίσκα που ανέλαβε η ηγεσία του, ενώ η σύνθεση της κοινοβουλευτικής ομάδας δείχνει πως η ζυγαριά έγειρε προς τη ριζοσπαστική και όχι την κεντρο-αριστερά. Θα τολμούσαμε την εκτίμηση πως τα εκλογικά οφέλη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θα είναι μόνιμα, υπό τον όρο πως η ριζοσπαστική στροφή και ο διεθνιστικός προσανατολισμός θα διατηρηθούν. Πάντως, ο πρόεδρος του Συνασπισμού ολοένα και λιγότερο κρύβει το όνειρό του να ηγηθεί μιας ελληνικής παραλλαγής του Die Linke, εντούτοις η κοινωνική και ταξική συγκρότηση της Ελλάδας περισσότερο φέρνουν σ’ αυτή της Γαλλίας παρά σ’ αυτή της Γερμανίας, γεγονός που καθιστά την επιτυχία του εγχειρήματος αμφίβολη.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο ΛΑ.Ο.Σ. ακολουθεί πορεία μάλλον αντίστροφη των συναφών ευρωπαϊκών σχηματισμών και βλέπει τη δύναμή του ν' αυξάνεται. Ίσως να φταίει η διαφορά φάσης που έχουμε ως χώρα με τα τεκταινόμενα στην Εσπερία. Η απήχηση πάντως που έχει η λαϊκιστική και εθνικιστική ρητορική του ΛΑ.Ο.Σ. επιβεβαιώνουν πως μικροαστικά στρώματα που πλήττονται από τις δραματικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία καταφεύγουν στη δοκιμασμένη (αλλά αναποτελεσματική) συνταγή της συντηρητικής στροφής, της φοβικής συμπεριφοράς και των «παραδοσιακών αξιών». Το αν η δυναμική του κόμματος έχει εξαντληθεί ή όχι θα εξαρτηθεί πρωτίστως από την τροπή που θα λάβουν τα ανοιχτά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής μια και η βασική δεξαμενή ψηφοφόρων του είναι το «εθνικοπατριωτικό» κοινωνικό μπλοκ.

Το «εθνικοπατριωτικό» μπλοκ πάντως πολύ σύντομα κατήγαγε την πρώτη νίκη του: την απόσυρση του περιώνυμου σχολικού εγχειριδίου της ιστορίας της 6ης Δημοτικού. Η κα Ρεπούση και η ομάδα της θα έπρεπε κανονικά να επικριθούν για το γεγονός ότι μετέτρεψαν το μάθημα της ιστορίας σε ένα μεταμοντέρνο, «politically correct» αφήγημα βασισμένο σε πραγματικά περιστατικά. Παρ' όλ' αυτά, οι συντελεστές του βιβλίου κατηγορήθηκαν ως ανθέλληνες, ξένοι πράκτορες, εθνοπροδότες και άλλα συναφή κοσμητικά – υποψιάζομαι πως θα είχαν διαφορετική μεταχείριση αν τα συμφέροντα του οποιουδήποτε κ. Σόρος π.χ. προέκριναν μια αφήγηση όπου οι Οθωμανοί και οι Τούρκοι παρουσιάζονταν ως αιμοσταγείς βάρβαροι, στυγνοί καταπιεστές των λαών κλπ. κλπ. Κυριάρχησε, δηλαδή, μια παραφιλολογία που μάλλον εμπόδιζε παρά υπηρετούσε τη γόνιμη κριτική, όπως ήταν αυτή του καθηγητή Β. Καραποστόλη με την οποία συνταχθήκαμε ασμένως. Πάντως, είναι τουλάχιστον οξύμωρο πώς γίνεται ένας λαός να κόπτεται για τα «ιερά και όσια του Έθνους» όταν με την έννοια «πατριώτης» αναφέρεται στους συγχωριανούς τους – άντε, και σ’ όσους κατάγονται από γειτονικό χωριό.

Μετά απ’ αυτά περιμένουμε με ανυπομονησία τον νέο μας Υπουργό Παιδείας να ανασύρει από το χρονοντούλαπο της ιστορίας κάποιο από τα εγχειρίδια που αποδίδουν με τον αρμόζοντα πατριωτικό διδακτισμό την ένδοξη ιστορία του Έθνους μας – ένα από αυτά που αναφέρουν το νοτιότερο ομόσπονδο κράτος της Γιουγκοσλαβίας ως (Σοσιαλιστική) Δημοκρατία της Μακεδονίας, ας πούμε.

12 σχόλια

Τάδε έφη Unknown

Λένε πως το ισχυρό χαρτί της Ν.Δ. είναι ο Κ. Καραμανλής. Αντιθέτως, εμείς νομίζουμε πως τα ισχυρά χαρτιά του κυβερνώντος κόμματος είναι οι κ.κ. Αλογοσκούφης και Παυλόπουλος. Ο πρώτος επειδή διατηρεί άριστες σχέσεις με το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο που είναι ο κινητήριος μοχλός της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης. Ο δεύτερος επειδή έχει καταφέρει μέσω ολιγόμηνων ασυνεχών συμβάσεων να βολέψει αρκετή πελατεία στο Δημόσιο, παρά τους αντικειμενικούς περιορισμούς. Και κόμμα που δεν διορίζει προκοπή δεν βλέπει.

Τάδε έφη Unknown

Όσοι οπαδοί του Γ. Παπανδρέου καταφέρονται κατά των Μ.Μ.Ε. ότι έσπρωχναν τον κ. Βενιζέλο ενώ πολεμούσαν τον αρχηγό του ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει να έχουν εξαιρετικά αδύναμη μνήμη. Ακόμη αντηχούν τα «ωσαννά» του Τύπου όταν ο κ. Σημίτης του έδωσε το χρίσμα της διαδοχής. Δεν ευθύνεται ο Τύπος αν ο Γ. Παπανδρέου δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες. Ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. βγήκε παντοδύναμος από το Συνέδριο του κόμματος και είχε όλη την εξουσία να τα αλλάξει όλα, όπως τον προέτρεπαν οι οπαδοί του. Η μόνη αλλαγή που έκανε όμως ήταν ν' αποδυναμώσει τα κομματικά όργανα μετατρέποντας το ελεγχόμενο από τον ίδιο Πολιτικό Συμβούλιο σε επικυρωτικό όργανο των ειλημμένων αποφάσεων του Προέδρου. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έγινε το κόμμα του Αρχηγού.

Τάδε έφη Unknown

Η πιο τίμια κίνηση που θα μπορούσε να κάνει ο Γ. Παπανδρέου το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου ήταν να παραιτηθεί. Από τη στιγμή όμως που δεν το έπραξε, αλλά αντίθετα ζήτησε επιβεβαίωση της ηγεσίας του δεν άφησε άλλο περιθώριο στον άσπονδο αντίπαλό του παρά να δηλώσει την υποψηφιότητά του. Περίμενε την κίνηση Βενιζέλου; Όφειλε να την περιμένει. Οι εξελίξεις ωστόσο έδειξαν ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν ήταν προετοιμασμένος για «άμεση», όπως είχε δηλώσει ο ίδιος, προσφυγή στην ετυμηγορία της κομματικής βάσης.

Τις επόμενες μέρες το internet κατακλύστηκε από την υποτιθέμενη είδηση ότι το οικογενειακό επώνυμο του Βενιζέλου ήταν ...Τούρκογλου, παρέα βεβαίως με χαρακτηρισμούς καθόλου κολακευτικούς για τον υποψήφιο Πρόεδρο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Βέβαια, η «είδηση» αυτή είχε κυκλοφορήσει και παλιότερα αλλά τώρα έφτασε μέχρι και να καταχωριστεί στην Wikipedia! Είναι προφανές πως υπάρχει ένας μηχανισμός που υποστηρίζει Γ. Παπανδρέου που σε αήθεια υπερακοντίζει ακόμη κι αυτήν που αποδίδει στον κ. Βενιζέλο. Είναι βέβαιον ότι αυτοί οι άνθρωποι γνωρίζουν τις θέσεις του Γ. Παπανδρέου για την Ελληνοτουρκική φιλία;

Ο Γ. Παπανδρέου έδειξε να αιφνιδιάζεται από την ένταση της αμφισβήτησης που έχει δεχτεί. Έδειξε να μην είναι προετοιμασμένος για το ενδεχόμενο να χάσει την αρχηγία του κόμματος. Όμως δεν θα έπρεπε. Ο ίδιος έγινε για πρώτη φορά Υπουργός Παιδείας και Εξωτερικών όταν οι εκάστοτε προκάτοχοί του (ο αείμνηστος Αντ. Τρίτσης και ο Θ. Πάγκαλος) έμειναν χωρίς την παραμικρή κομματική στήριξη σε μια πολύ δύσκολη γι' αυτούς συγκυρία. Ολες κινήσεις του πάντως, με αποκορύφωμα το αποτυχημένο «πραξικόπημα» στη σύνοδο της κοινοβουλευτικής ομάδας, είτε είναι αποτέλεσμα μιας απελπιστικής πολιτικής επιπολαιότητας είτε φανερώνουν ότι σκοπεύει να εξαντλήσει κάθε μέσον, θεμιτό ή αθέμιτο, προκειμένου να παραμείνει στην ηγεσία του κόμματός «του».

Τάδε έφη Unknown

Ποιος μπορεί αν εγγυηθεί καλύτερα μια αριστερόστροφή προοπτική για το ΠΑ.ΣΟ.Κ., όπως φέρεται να επιθυμεί η βάση του; Μα κανένας, φυσικά! Οι υποστηρικτές του κ. Παπανδρέου ισχυρίζονται, και δεν έχουν άδικο, πως τόσο ο κ. Βενιζέλος όσο και οι υποστηρικτές του έχουν ταυτιστεί με την Σημιτική περίοδο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., με τη «δεξιά στροφή» του κινήματος, δηλαδή. Όμως, τα ίδια ισχύουν και για τον κ. Παπανδρέου. Υπήρξε ο στυλοβάτης της εξωτερικής πολιτικής της Σημιτικής περιόδου. Αλλά και ως παντοδύναμος αρχηγός του ΠΑ.ΣΟ.Κ. τι ακριβώς έπραξε για να στρέψει το κόμμα προς μια αριστερή πολιτική; Αυτός δεν είναι που τίμησε με εκλόγιμες θέσεις στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας τους πολιτικούς που στη συνείδηση των πολιτών έχουν ταυτιστεί με τον - δεξιό - νεολιμπεραλισμό; Γιατί να πιστεύει κάποιος πως κάτι θ' αλλάξει από 'δώ και πέρα;

Τάδε έφη Unknown

Ελληνισμός ή κοσμοπολιτισμός; Το δίλημμα είναι βεβαίως επίπλαστο. Μπορεί ο Ελληνισμός να μην είναι κοσμοπολιτικός; Εμείς λέμε όχι! Τι άλλο μπορεί να ορίζει την ταυτότητα ενός λαού παρά ο πολιτισμός του - η κουλτούρα του; Βέβαια, από κουλτούρα στους σημερινούς νεοέλληνες να φαν' κι οι κότες αλλά όλοι θα ομολογήσουν, ακόμη κι αν δεν το κατανούν, το μεγαλείο ενός Σεφέρη ή ενός Καβάφη.

Τι ειδικό βάρος θα είχε ο μικρασιάτης Σεφέρης αν του αφαιρούσες τον κοσμοπολιτισμό του; Τι ποίηση θα έγραφε ο Καβάφης αν δεν ζούσε στην κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια; Να μην μιλήσουμε για το ιερό τέρας της λογοτεχνίας μας, τον κοσμοπολίτη Καζαντζάκη που αφορίστηκε από την Ελληνική(;) εκκλησία μάλλον γιατί οι παπάδες αδυνατούν παραδεχτούν πως κάποιος μπορεί να είναι σπουδαίος Έλληνας χωρίς να είσαι και «καλός» χριστιανός. Να μην αναφέρουμε και τον εθνικό μας ποιητή που πρώτα ξεκίνησε γράφοντας σονέττα στα Ιταλικά πριν μας δώσει τον Υμνο στην Ελευθερία.

Υπάρχει, θα πουν κάποιοι, κι ο Μακρυγιάννης κι ο Θεόφιλος. Υπάρχουν πράγματι. Ο Θεόφιλος, ένας αγνός πριμιτιφ ζωγράφος, που ελλείψει σοβαρής εικαστικής παράδοσης τον αναγορεύσαμε εθνικό ζωγράφο, όπως δεν χάνουμε την ευκαιρία να οικειοποιούμαστε τον κοσμοπολίτη Θεοτοκόπουλο, που βεβαίως ανήκει στην σπουδαία Ισπανική πράδοση. Κι ο Μακρυγιάννης του οποίου τα απομνημονεύματα αναγορεύσαμε σε εθνική ιστορία, παραλείποντας φυσικά να αναρωτηθούμε πώς κατάφερε στα 25 του να έχει σχηματίσει μια διόλου ευαταφρόνητη περιουσία, όντας ταυτόχρονα ...υπόδουλος του Σουλτάνου. Όχι, όχι, από τον επαρχιώτικο Ελληνισμό του Μακρυγιάννη και του Θεόφιλου, προτιμώ τον κοσμοπολίτικο Ελληνισμό του Καβάφη και του Σεφέρη.

Τάδε έφη Unknown

Αυτές τις μέρες στην Αθήνα, και πιο συγκεκριμένα στο Ιντεάλ, προβάλλεται το αριστούργημα του Λουκίνο Βισκόντι «Ο Γατόπαρδος». Απαραίτητο προαπαιτούμενο για επίδοξους κριτές εγχειριδίων εθνικής ιστορίας, και όχι μόνο.

Τάδε έφη Ανώνυμος

Όλα καλά τα λες Vrennus, πάντως ο Καζαντζάκης ήταν χριστιανός. Ιδιόμορφος μεν αλλά Χριστιανός.
Οι Δεσποτάδες απλά δεν μπόρεσαν ανα ανεχτούν ότι μπορεί ένας να είναι Χριστιανός και Έλληνας με τον τρόπο του Καζαντζάκη.
Σήμερα δε με εξαίρεση τους φουνταμεναταλιστές, οι θεολόγοι αναγνωρίζουν το ορθόδοξο χριστιανικό υπόβαθρο της σκέψης του Καζαντζάκη!

Τάδε έφη Ανώνυμος

Επίσης κοίτα, εντάξει παράγινε το κακό με τα νερόβραστα ιδεολογήματα: Κοσμάς ο Αιτωλός- Μακρυγιάννης- Θεόφιλος. Αλλά δεν είναι και δίκαιο να τους υποτιμήσουμε. Να τους βάλουμε στο πλαίσιο τους, ναι.
Για παράδειγμα ο Μακρυγιάννης των "Απομνημονευμάτων" θα βοηθάει πάντα στο να κατανοούμε την κοινωνία της επανάστασης.
Νομίζω έχει καθαρά πως ξεκίνησε και ο ίδιος: έκλεψε- "δανείστηκε" την εκκλησία του χωριού του, τα λεφτά όμως τα επέστρεψε κάποτε τριπλά.

Τάδε έφη ange-ta

Σήμερα η μέρα είναι αφιερωμένη στη Βurma.

http://erimitis.blogspot.com/2007/10/free-burma.html

and

http://ange-ta.blogspot.com/2007/10/free-burma.html

Τάδε έφη Ανώνυμος

Κι όμως: ο μεγαλύτερος θαυμαστής του Μακρυγιάννη υπήρξε ο Σεφέρης.

Αυτού του είδους οι διαχωρισμοί ανάμεσα σε δήθεν αντίπαλους, είναι επιφανειακοί. Διάλογος με τον Άλλο χωρίς ισχυρή αίσθηση ιθαγένειας δεν γίνεται να υπάρξει, και αντίστροφα. Ο κοσμοπολιτισμός, όπως και ο εθνικισμός άλλωστε, δεν είναι παρά ένα ακόμη ιδεολόγημα, πολιτικά ιδιοτελές και ύποπτο.

Τάδε έφη Unknown

«O μεγαλύτερος θαυμαστής του Μακρυγιάννη υπήρξε ο Σεφέρης»

Κανείς δεν είναι τέλειος ;-) Το ότι ο Σεφέρης θαύμαζε τον Μακρυγιάννη δεν τον καθιστά λιγότερο κοσμοπολίτη και λιγότερο σπουδαίο ποιητή αλλά ούτε και ξεγράφει τον μίζερο επαρχιωτισμό του δεύτερου.

Ο κοσμοπολιτισμός (από πού κι ως πού σου στερεί τη οποιαδήποτε εθνοτική, πολιτισμική ή άλλη ταυτότητα;) δεν είναι καθόλου ιδεολόγημα είναι κοσμοαντίληψη. Όπως και ο εθνικισμός άλλωστε. Αν είναι πολιτικά ιδιοτελής και ύποπτος; Σε σχέση με τον εθνικισμό πάντως είναι μακράν λιγότερο επικίνδυνος. Ο εθνικισμός είναι που αιματοκύλησε τον κόσμο, όχι ο κοσμοπολιτισμός.

Τάδε έφη Ανώνυμος

Η έννοια της "κοσμοπόλεως" πρωτοεμφανίζεται στους ελληνιστικούς χρόνους και, κατά πολύ ενδιαφέροντα τρόπο, στη σκέψη των Κυνικών. Δεν επρόκειτο για ιδέα πολιτικά ουδέτερη, κάθε άλλο. Σκοπός της απώτερος ήταν στο μεν εσωτερικό της Ελλάδας η απονομιμοποίηση των παραδοσιακών πόλεων-κρατών υπέρ της μακεδονικής ηγεμονίας, στα δε ελληνιστικά κράτη η εμπέδωση της υποταγής των ξένων πληθυσμών στις δυναστείες των Διαδόχων του Αλεξάνδρου.

Ο κοσμοπολιτισμός ως ιδεολογία είναι μια τεχνική αφομοίωσης των τοπικών ελίτ. Στα μέλη αυτών των τελευταίων προσφέρεται μια λαμπρή προσωπική και επαγγελματική προοπτική, με αντάλλαγμα την πρόσδεσή τους στο άρμα του ξένου δυνάστη και την αποκοπή τους από την εθνική τους κοινότητα. Τα μέσα για τον προσεταιρισμό τους είναι ποικίλα. Στην Κίνα του 10ου αιώνα, λ.χ., αυτό γινόταν μέσω των επιγαμιών των κατακτημένων με τους επήλυδες Χαν και την απονομή δημόσιων αξιωμάτων. Μάλιστα, η γραφειοκρατία των Μανδαρίνων είχε συντάξει και σχετικά εγχειρίδια (!) με συμβουλές για την ακολουθητέα τακτική. Σήμερα, ο προσεταιρισμός των τοπικών ελίτ περνάει μέσα από υποτροφίες, προσκλήσεις, ξένα μορφωτικά ινστιτούτα, διεθνή αξιώματα, αφαίμαξη εγκεφάλων κ.ο.κ.
Αν δει κανείς, λ.χ., την πολιτική υποτροφιών που εφαρμόζει η Βρετανία στην Κύπρο, και ρίξει μια ματιά στην λίστα των υποτρόφων όλες αυτές τις δεκαετίες θα διαπιστώσει πολλά και ενδιαφέροντα.

Στον χώρο των διεθνών σπουδών, η ιδεολογία του κοσμοπολιτισμού ως οργάνου των Μεγάλων Δυνάμεων κατά των μικρών, έχει μελετηθεί εκτενώς. Είναι η θεωρία της λεγόμενης soft power, της μαλακής ισχύος. Ρίξτε μια ματιά στα όσα έχει γράψει στα ελληνικά ο καθηγητής του Παντείου Παναγιώτης Ήφαιστος λ.χ.

Εν ολίγοις: πάντα στην Ιστορία ο ισχυρός προτάσσει τον κοσμοπολιτισμό για να δελεάσει τον αδύναμο να υποταχθεί στα σχέδιά του. Αντιθέτως, πάντα ο αδύναμος που θέλει να διαφυλάξει την ανεξαρτησία του προτάσσει την ιδιοπροσωπία του, λ.χ. την εθνική ή θρησκευτική του ταυτότητα. Ο ισχυρός υπόσχεται την "Ειρήνη", ο αδύναμος πολεμά υπέρ της "Ελευθερίας".

Και κάτι ακόμη. Ο κοσμοπολιτισμός έχει στοιχίσει στην ανθρωπότητα ποταμούς αίματος. Μην κάνετε το λάθος να παίρνετε τοις μετρητοίς τα ωραία του λόγια, την εφαρμογή του στην πράξη πρέπει να κοιτάξετε. Δείτε ας πούμε την σύγκρουση μεταξύ Ρώμης και Ιουδαίων επί του κοσμοπολίτη Αδριανού και τι επιχειρήματα χρησιμοποιούσε η μία και η άλλη πλευρά. Σας θυμίζω το αποτέλεσμα της σύγκρουσης: ισοπέδωση της Ιερουσαλήμ και ίδρυση στη θέση της μιας ρωμαϊκής αποικίας. Δείτε ακόμη τι έγινε στις μέρες μας στην πρώην Γιουγκοσλαβία στο όνομα πάντα της ανοχής και της συμβίωσης των πολιτισμών (η πολυπολιτισμικότητα είναι ένα ακόμα προσωπείο του κοσμοπολιτικού ιδεολογήματος, ένα ακόμη προκάλυμμα του ιμπεριαλιστικού παρεμβατισμού). Ανθρωπιστικό βομβαρδισμό, το είπαν τότε...

Στη σφαίρα της καθαρής θεωρίας, και οι εθνικιστές είχαν ανέκαθεν τις καλύτερες προθέσεις, βλ. λ.χ. τα όσα γράφει ο Αδ. Κοραής. Το θέμα είναι στην πράξη τι γίνεται.

Συγγνώμη για τη φλυαρία, όμως οι ενδιαφέρουσες σκέψεις σας ήταν η αιτία... :-)

Εσείς τι λέτε;